گزارشی از وضعیت دارو در استان
تعداد بازدید : 13
نسخه تأمین دارو منتظر مسئولان
نیمه های شب به سفارش یکی از دوستان و نیاز شدید دخترم به دسفرال و پمپ دسفرال به پاتوق داروفروشان زاهدان می روم که نمونه کوچکی از ناصر خسرو است. مردی با نگاهش، گویی داد می زند «دارو، دارو»، به سراغش می روم و می گویم که دسفرال می خواهم. تماس می گیرد و می گوید که یک ساعت دیگر بعد از واریز کردن مبلغ دارو با این شماره تماس و آن را تحویل بگیر. تاکید می کنم حتما اصل باشد و گرنه حاضر نیستم پولی پرداخت کنم. ابروهایش را درهم می کشد و می گوید: «خانم همه داروهایی که می فروشم تاریخ دارد، حتی داروخانه ها هم از ما خرید می کنند. خیالت راحت، 10 سال است که داروفروش هستم. از همین بیمارستان هر روز افراد زیادی از من دارو می خواهند. خواستی زنگ بزن تا به تو هم دارو بدهم. بعد، می پرسد که با جعبه می خواهی یا بدون جعبه، قیمتش تفاوت می کند؟ و من می گویم فرقی ندارد، برای فرزندم می خواهم، فقط اصل باشد.«حذف یارانه ارزی دارو از سوی بانک مرزی» عنوان خبری از زبان رئیس اتحادیه وارد کنندگان داروست. اگر چه مسئولان استان اعلام می کنند کمبود دارویی وجود ندارد، اما بازار داغ دلالان دارو بیانگر وضعیتی متفاوت است و این روزها کار داروفروشان غیرقانونی به دلیل تغییرات نرخ ارز و تاثیر آن بر واردات دارو، بار دیگر رونق گرفته است و دلالان این کالای اساسی را به پاتوق شان کشانده اند. آزادانه، بدون هراس و به قول خودشان در کمترین زمان و تضمین شده، انواع قرص، دارو و آمپول هایی را که حتی در داروخانه ها نایاب شده و دست بیماران خاص از آن ها کوتاه است.
گلایه از کمبود شدید داروهای خاص
وارد بیمارستان می شوم و هنگامی که وقتی بیماران متوجه می شوند درباره کمبود دارو گزارشی تهیه کنم، برخی با صدای بلند از نبود دارو و گرانی آن در داروخانه ها گلایه و شکایت دارند. یکی از بیماران که پسر 18 ساله مبتلا به تالاسمی و در حال خون گیری است به خبرنگار ما می گوید: دست هایم رنگ طبیعی شان را از دست داده است. پدر و مادرم بیکار هستند و فقط با پول یارانه زندگی مان می گذرد، بنابراین چگونه می توانند دارویی را که تا ماه گذشته 60 هزار تومان بود الان به قیمت 750 هزار تومان بخرند؟ یکی از پرستاران بیمارستان هم به خبرنگار ما اظهار می کند: این روزها پیدا کردن برخی داروهای خارجی در داروخانه های استان برای بیماران خاص، حکم یافتن نوشداروست. امسال ترغیب مردم به استفاده از کالاهای ایرانی در دستور کار قرار گرفته است، اما در بعضی حوزه ها مثل دارو، همچنان مردم به دنبال نوع خارجی آن هستند و برخی پزشکان در تجویز دارو برای بیماران، سفارش می کنند که از نوع خارجی آن استفاده کنند و در این توصیه به طور غیر مستقیم اعلام می شود که نوع خارجی دارو از تولید داخلی آن بهتر است.وی که نمی خواهد نامش منتشر شود ادامه می دهد: پیدا کردن برخی از داروهای خارجی که استفاده آن برای بعضی از بیماران، حیاتی است به سادگی امکان پذیر نیست و در بسیاری از موارد با مراجعه به اولین داروخانه، نمی توان داروی مورد نیاز خود را پیدا کرد، با توجه به این که سیستان و بلوچستان بزرگ ترین استان است و بیشترین جمعیت را دارد، بعضی بیماری های خاص مانند تالاسمی هم بیشترین آمار را دارد، به همین دلیل نیاز به توجه ویژه در حوزه دارو و درمان دارد، کمیابی دارو مشکلاتی را برای بیماران ایجاد کرده است.«رخشانی»، یکی از بیماران هموفیلی نیز اظهار می کند: برخی داروخانه ها داروهایی را که تاریخ مصرف آن رو به اتمام است و در گذشته کمیاب بوده در اختیار بیمار قرار می دهند و حتی این دارو با نرخ کمتر در اختیار متقاضی قرار می گیرد. قیمت داروها نیز با فاصله چند هفته یا چند ماه، بالا و پایین می رود و داروخانه دلیل آن را خروج دارو از شمول بیمه اعلام می کند.
مشکلات مبتلایان به تالاسمی
نایب رئیس انجمن تالاسمی استان بیان می کند: داروی خارجی تزریقی دسفرال برای مبتلایان به تالاسمی در داروخانه ها یافت نمی شود و این موضوع بیماران را با مشکل روبه رو کرده است. نوع مشابه این داروها داخل کشور تولید می شود، اما پزشکان نوع خارجی آن را تجویز می کنند و معتقد هستند کیفیت و اثر بخشی آن بیشتر است.«وحید شهنوازی» می افزاید: مبتلایان به تالاسمی با مشکلات زیادی مانند نارسایی کلیه، هپاتیت و دیابت مواجه هستند اما نبود داروهای خارجی به مهم ترین مشکل آنان تبدیل شده است.یک بیمار کلیوی تصریح می کند: یکی از داروهای پر مصرف برخی بیماران دیالیزی نایاب شده است، و در داروخانه ها موجود نیست. با این وضعیت خوشبین نیستیم که بازار دارویی آرامی داشته باشیم، بنابراین هم با کمبود دارو مواجه هستیم و هم با افزایش قیمت داروها که بسیار نگران کننده است.
رنج یافتن داروهای ضروری و حیاتی
یکی از بانوان هم می گوید: باردار هستم و به دلیل این که گروه خونی ام منفی و گروه خونی همسرم مثبت است باید در هفته 28 بارداری آمپول روگام تزریق کنم، در غیر این صورت در بارداری های بعدی، فرزندان دچار کم خونی شدید همولیتیک می شوند یا ممکن است مرده به دنیا بیایند. یرقان شدید در نوزاد، آسیب مغزی یا در موارد حاد، سقط یا مرده به دنیا آمدن جنین از عوارض تزریق نکردن این آمپول است. «شهرکی» بیان می کند: چهار روز برای یافتن این دارو، از این داروخانه به آن داروخانه در رفت و آمد بودم اما هیچ کدام نداشتند، تا این که متوجه شدم فقط می توانم در دو داروخانه زاهدان این دارو را آن هم به تعداد کم یافت کنم که یکی هلال احمر و دیگری خصوصی بود و سرانجام پس از بارها مراجعه به داروخانه هلال احمر توانستم این دارو را تهیه کنم. یک سال قبل این آمپول را حدود 60 هزار تومان خریدم، اما امسال قیمت آن با بیمه 140 هزار تومان است. گمان نمی کنم این دارو خاص باشد، اما استفاده از آن برای بانوان بارداری همچون من ضروری است که برای یافتنش سختی زیادی کشیدم.یکی دیگر از شهروندان می گوید: برخی داروخانه ها اعلام می کنند که داروی خارجی ندارند و برخی دیگر مشابه ایرانی آن را پیشنهاد می کنند که تاثیر چندانی ندارد، شاید در کوتاه مدت تاثیر گذار است اما در بلند مدت نمی تواند اثر خود را بگذارد.«زهرا. ش» ادامه می دهد: مشاهده می شود داروخانه ای نصف یا قسمتی از دارو را در اختیار متقاضی قرار می دهد و اعلام می کند دارو کمیاب است و باید به بیماران نیازمند دیگر هم برسد که البته استدلالی قابل قبول است اما با مراجعه چند باره به همان داروخانه می توان میزان داروی تجویز شده را در چند مرحله تامین کرد.
وضعیت بحرانی نیست
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در این باره به خبرنگار ما می گوید: کمبود دارو داریم، اما وضعیت بحرانی نیست به طوری که نبود دارو در استان نداشتیم و سعی کردیم به موقع دارو به استان برسد. البته برای یکی از داروهای خاص در یکی از موارد با مشکل تاخیر در ارسال مواجه شدیم که درخواست کردیم با هواپیما ارسال شود، اما متاسفانه این شرایط امکان پذیر نبود و دارو دیر رسید.
«فرحناز فرجیان» بیان می کند: بیماران تالاسمی اگر مشکل کمبود دارو و نبود آن را بیان می کنند به این معنی نیست که موجود نباشد، بلکه وجود دارد اما نوع خارجی آن نیست و نوع ایرانی آن در دسترس قرار دارد. هزینه دسفرال از بیمه خارج شده به همین دلیل اختلاف قیمت پیدا کرده است.
وی می گوید: بیماران تالاسمی با نام دسفرال آشنا هستند و غیر از آن را نمی پذیرند، هر چند مشابه ایرانی آن ارزان تر است. برای رفع مشکل داروی کشور گروه تبادلات دارویی داریم که در صورت کمبود هر دارویی به سرعت موضوع را در گروه بیان می کنیم و در کوتاه ترین زمان ممکن دارو ارسال می شود.وی درباره واکنش نشان دادن بدن نسبت به نوع ایرانی دسفرال می گوید: این مشکل برای همه وجود ندارد و تعداد محدودی از بیماران بدنشان در برابر این دارو واکنش نشان می دهد. متاسفانه مردم کشور در مصرف دارو استفاده بی رویه ای دارند و کمبود دارو فرصت خوبی است که دریابند بدون نیاز و نسخه پزشک دارو مصرف نکنند، بنابراین همیشه باید تهدیدها را به چشم فرصت نیز نگاه کرد.