یادداشت شفاهی
تعداد بازدید : 10
برنامه ای برای احیای تالاب هامون ارائه نکرده اند
«حبیب ا... دهمرده » نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی
بادهای 120 روزه سیستان و ریزگردها یک واقعیت است و مربوط به الان نیست که دولت ها غافلگیر شوند و آمادگی مهار آن را نداشته باشند. در طول تاریخ بادهای 120 روزه سیستان وجود داشته و کسی تاریخ اغاز آن را نمی داند. در گذشته رودخانه هیرمند و دریاچه هامون جریان داشت و یک سیستم سرمایشی حاکم بود، زمانی که بادهای 120 روزه شروع به وزیدن می کرد با حرکت از روی آب های تالاب هامون، سبب ایجاد سیستم سرمایشی در این منطقه می شد، اما به تدریج با اشراف افغان ها بر رودخانه هیرمند و ایجاد سد و بند، آب ورودی به سیستان بسیار کم و این عوامل سبب شد تالاب هامون که قسمتی از آن در خاک کشور و قسمتی دیگر در افغانستان است ، تبدیل به کانون ریزگردها شود.
خاکی بودن بیشتر کوچه ها و خیابان های 5 شهرستان سیستان نیز سبب ایجاد ریزگردها در این منطقه شده است. این عوامل دست به دست هم داده است تا هرسال با شروع بادهای 120 روزه بر مشکلات مردم سیستان هم افزوده شود . این ریزگردها پیامدهایی مانند کوچ مردم از سیستان و بیماری هایی مانند سل و آسم را در پی دارد.
باید به صورت علمی و کارشناسی در قالب برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت برای کنترل ریزگردها در این منطقه برنامه هایی اندیشیده شود.درباره رودخانه هیرمند و حقابه تالاب هامون تاکنون نتوانسته ایم با افغانستان به نتیجه برسیم از طرفی دولت ها و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برای حل مشکلات این تالاب سند آمایش سرزمین ارائه می دهند و می گویند که تا چند سال دیگر مشکلات هامون با توجه به این سند برطرف می شود، اما واقعیت این است که هیچ سند آمایش سرزمینی برای حل مشکلات این تالاب وجود ندارد. در کشور متخصصان علمی زیادی هستند که می توانند برای رفع مشکلات تالاب هامون برنامه هایی ارائه دهند و حتی می توان از متخصصان علمی خارجی نیز استفاده کرد و کاری اساسی انجام داد تا برای تثبیت شن های روان و ریزگردها در این منطقه اقدامی انجام شود.
به عنوان نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی برای پژوهشکده تالاب هامون در دانشگاه زابل پیگیری های لازم را انجام دادم ردیف اعتباری برای آن در نظر گرفته شود تا بتوان کارهای علمی در قالب کارشناسی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت انجام داد و نسخه ای پیچیده شود و دولت آن را اجرا کند چراکه درصد قابل توجهی از این اشکالات قابل رفع است.بادهای 120 روزه سیستان یک نعمت بوده و هویت آن به نام این منطقه است. آسبادهای سیستان از گذشته بسیار مشهورند و با کمک دولت و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان وبلوچستان به دنبال این هستیم آسبادها ثبت جهانی شود چراکه سیستان خاستگاه آسبادهای بادی است و هلند و دیگر نقاط جهان آسبادهای خود را با الگو برداری از آسبادهای سیستان احداث کرده اند.سیستان برای ایجاد نیروگاه بادی توجیه پذیرترین نقطه ایران و جهان است و می توان با استفاده از بادهای 120 روزه برق تولید کرد. در همین راستا به دنبال ایجاد این نیروگاه در منطقه سیستان هستیم و دولت کارهای مربوط به آن را شروع کرده است که امیدوارم به نتیجه مطلوب برسد.
اگر کار علمی انجام شود می توان از نعمت باد استفاده کرد و عوارض آن را به حداقل رساند و با شیوه های بی نظیر مالچ پاشی و درختکاری می توان در زمان بروز بادهای 120 روزه از ایجاد ریزگردها جلوگیری کرد.به عنوان نماینده مردم سیستان برای احیای تالاب هامون چندین بار با «ابتکار» رئیس سازمان حفاظت محیط زیست جلسه هایی داشته ام اما تاکنون هیچ برنامه ای برای احیای تالاب بین المللی هامون ارائه نداده اند.