بزرگراه زاهدان - زابل منتظر ۲۰۰ میلیارد تومان
جاده زابل - زاهدان یکی از محورهای مواصلاتی سیستان و بلوچستان است که در روزهای مختلف سال حجم بالایی از تردد را به خود می بیند و خستگی ناشی از مسافت 250 کیلومتری مبدا تا مقصدگاه حوادث رانندگی مختلفی را به دنبال دارد. این اتفاق های ناگوار و سهولت و ایمنی مسیر سبب شد تا طرح دو بانده یا بزرگراه شدن این جاده در استان مطرح شود طرحی که نه تنها مورد استقبال مسئولان وقت قرار گرفت بلکه مورد استقبال مردم استان نیز واقع شد. علاوه بر این با توجه به تخلیه بار توسط کشتی های بزرگ در بندر چابهار و صادرات آن از پایانه مرزی میلک نیاز است تا شرایط برای ترانزیت در جاده های استان فراهم شود. بیش از 12 سال از کلنگ زنی و شروع عملیات اجرای این طرح در استان می گذرد و مردم استان چشم انتظار پایان پروژه هستند. البته در سال های اخیر اجرای طرح سرعت بالایی به خود گرفت و اولین باند آن به بهره برداری رسید و عملیات احداث باند دوم همزمان به کار خود ادامه داد تا این مسیر پر تردد سرانجام از زاهدان تا سه راهی زاهدان، زابل و نهبندان دو بانده شد و نوروز امسال مسافران شمال استان با اطمینان بیشتری در مسیری دو بانده رانندگی کردند و رانندگان خودروهای سنگین در این محدوده توانستند بار خود را در جاده ای مناسب حمل کنند.
رضایت از 2 بانده شدن محور زاهدان - زابل
یکی از شهروندان سیستانی در این باره می گوید: محور زاهدان به زابل و برعکس سال هاست که به دلیل کم عرض بودن جاده و حجم بالای تردد خودروهای مسافربری، شخصی و گاه حضور قاچاقچیان سوخت و... آبستن حوادث متعددی است، به همین دلیل نیاز بود تا این جاده به بزرگراه یا مسیری دو بانده مبدل شود. «حسینعلی رخشانی» می افزاید: این موضوع به یکی از آرزوهای مردم سیستان تبدیل شده بود اما سرانجام قسمتی از آن به تحقق پیوست و مسافران حداقل فاصله سه راهی تا زاهدان را با خیالی آسوده تر رانندگی می کنند اما نباید این طرح حیاتی شمال استان در همین مرحله متوقف شود بلکه نیاز است از سه راهی تا محمد آباد نیز اجرایی شود. به گفته وی، دو بانده شدن محورهای مواصلاتی حداقل خطر برخورد رودرروی دو خودرو را به صفر می رساند بنابراین می طلبد که تکمیل این پروژه همچنان از طرح های مهم استان باشد. شهروند دیگری نیز می گوید: بیش از 10 سال است که ساکنان شمال استان در انتظار تکمیل پروژه دو بانده شدن مسیر زابل - زاهدان هستند و امروز هر چند این طرح به نیمه رسیده است اما همین حد نیز رضایت مردم را به همراه دارد چرا که طبق آمار بیشترین حوادث رانندگی در فاصله 30 کیلومتری شهرها رخ می دهد و این طرح حداقل 80 کیلومتر پیشروی دارد که شایسته تقدیر است. «حمید شهرکی» می افزاید: بدون تردید اعتبار بالایی به این پروژه اختصاص یافته و هزینه های هنگفتی صرف آن شده است که به جاست چون در قبال این میزان هزینه جان بسیاری از مردم به خطر نمی افتد و نمی توان آن را بی اهمیت برشمرد، بنابراین پیشروی طرح تا سه راهی قابل دفاع است. وی می افزاید: در این فاصله مناطقی وجود دارد که جاده آن دو طرفه بوده و دو بانده نشده است که اگر این چند نقطه نیز به محور دو بانده متصل شود و این مسیر به شکل یک دست جاده ای دو بانده باشد حداقل از بروز حوادث رخ به رخ جلوگیری می شود. یکی از رانندگان خودروهای سنگین که از چابهار به سمت میلک حرکت می کند می گوید: به دلیل طول کم بزرگراه در استان و فاصله طولانی چابهار – میلک، معمولا در هنگام حمل بار دچار مشکل می شویم که دو بانده شدن برخی از قسمت های جاده از دغدغه ها کاسته است، این طرح تا نزدیکی حرمک پیشرفت خوبی دارد اما در قسمت هایی از آن به طور دقیق علایم هشدار دهنده نصب نشده است و این خطر وجود دارد که در شب راننده ای به هر دلیلی متوجه دو طرفه شدن جاده نشود که حوادثی به همراه خواهد داشت. «شهنوازی» می افزاید: در برخی از مناطق محور، پس از اتصال نقطه جدید خط کشی قدیمی پاک نشده و خط کشی جدید نیز از میان خطوط گذشته عبور کرده است که این وضع به ویژه در شب راننده را دچار خطای دید می کند و گاهی سبب می شود تا در مسیر مخالف قرار گیرد. وی می افزاید: جاده های مواصلاتی استان به دلیل کم عرض و دو طرفه بودن حوادث متعددی به ویژه برای خودروهای سنگین دربر دارد و این موضوع و همچنین شرایط اقتصادی پیش روی استان و حمل بار در مسیر میلک – چابهار اهمیت دو بانده کردن محور ها را بیشتر می کند. در این میان باید در کنار استانداردهای جاده سازی به وجود علایم هشدار دهنده نیز توجه شود که نقش مهمی در راهنمایی راننده ایفا می کنند.
پیشرفت بزرگراه متناسب با اعتبارات
مدیرکل راه و شهرسازی هم در این باره می گوید: بزرگراه زاهدان- زابل یکی از طرح های مهم استان در حوزه جاده ای است که به دلیل تراکم تردد در این محور به ویژه در ایام تعطیل سال تکمیل شدن آن اهمیت بیشتری به خود می گیرد اما تکمیل این طرح نیازمند اعتبارات قابل توجهی است که میزان سرعت پیشرفت طرح نیز به آن بستگی دارد. «مالکی» می افزاید: این طرح متناسب با اعتبار تزریق شده پیشرفت خواهد داشت و اگر این اعتبار زیاد باشد پیشرفت طرح نیز سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت و طولانی شدن اجرای آن فقط به این دلیل بود که اعتبارات به کندی تخصیص پیدا می کرد که اگر این روال ادامه داشته باشد نمی توان برای تکمیل آن زمان قطعی را اعلام کرد.
بهره برداری از 90 کیلومتر بزرگراه
وی تصریح می کند: طول مسیر زاهدان به زابل در مجموع 230 کیلومتر است و 90 کیلومتر از اجرای این طرح مورد بهره برداری قرار گرفته است و مسافران و خودروهای ترانزیت در این محور تردد دارند درحالی که در محدوده حرمک 12 کیلومتر از مسیر مانده و پیمانکار برای اتصال این نقطه به بزرگراه در حال فعالیت است و تکمیل آن در برنامه امسال قرار دارد اما 35 کیلومتر دیگر از طول این محور نیز در دست اجراست. وی می افزاید: طبق بررسی های انجام شده برای امنیت تردد مسافران، این مسیر نیازمند سه پل است که طبق بررسی ها یک پل باید در منطقه شیله و دو پل در منطقه سه راهی دشتک احداث شود که میزان اعتبارات اجرای طرح را افزایش داده است.
بزرگراه زابل - زاهدان نیازمند 200 میلیارد اعتبار
وی می افزاید: شروع پروژه بزرگراه زاهدان- زابل در سال 85 کلنگ زنی شد و به طول نقطه ای و قطعه قطعه تکمیل می شود از طرفی همین میزان پیشرفت بر اساس میزان اعتبار واریز شده پیش می رود و طولانی شدن اجرا نیز به همین دلیل بوده است، بنابراین نمی توان گفت کل اجرای طرح 12سال به طول انجامیده است زیرا هر نقطه بازه زمانی خاصی برای تکمیل داشته است. وی اظهار می کند: برای این طرح بیش از 170 میلیارد تومان هزینه شده است تا امروز نسبت به اعتبار تخصیص یافته، پروژه پیشرفت بیشتری داشته است در حالی که پیمان کاران بیش از 30 میلیارد تومان مطالبه دارند و باید پرداخت شود. به گفته مالکی، برای تکمیل این طرح طبق برآوردهای انجام شده حداقل بیش از 200 میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که این را نمی توان قطعی دانست و با توجه به طلب پیمانکاران و مشکلات احتمالی می توان تخمین زد که این میزان افزایش داشته باشد.