فرزند 7ساله ام علاقه ای به خوردن صبحانه ندارد. امسال به مدرسه می رود. نگرانم صبحانه نخوردن در مدرسه برای او مشکل ایجاد کند. چه راهی برای حل این موضوع پیشنهاد می کنید؟
سارا راحتی، کارشناس ارشد تغذیه: دانشآموزانی که صبحانه میخورند در مدرسه قدرت تمرکز بیشتری دارند و دانشآموزانی که صبحانه نمیخورند حافظه کوتاه مدت آن ها صدمه میبیند و تمرکزشان در کلاس کم است.
صبحانه نخوردن دانش آموزان در ایام مدرسه دلایل مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آن ها، برنامه خواب است. برنامه خواب بچه ها ارتباط مستقیمی با برنامه غذایی دارد. دانش آموزان معمولاً در فصل تابستان به دیر خوابیدن در شب عادت میکنند و برنامه خوابشان نامنظم میشود بنابراین در آغاز سال تحصیلی زمان زیادی لازم است تا خواب آن ها منظم شود، به همین دلیل هنگام صبح بیاشتها هستند و صبحانه نمیخورند. برای پیشگیری از بروز این مشکل، والدین باید چند روز مانده به بازگشایی مدارس، برنامهریزی کنند تا بچهها زودتر بخوابند و صبح زودتر از خواب بیدار شوند.
یکی دیگر از دلایل صبحانه نخوردن بچهها، داشتن حالتهای اضطرابی است که ممکن است با خوردن صبحانه دچار حالت تهوع شوند. در چنین مواردی والدین باید دلیل اضطراب کودک را پیدا و کنترل کنند. علاوه بر این، وعدههای کمحجم و پر پروتئین را به عنوان صبحانه کودک انتخاب کنند. یک ساندویچ کوچک شامل نان و پنیر و گردو، صبحانه مناسبی برای این دانشآموزان است، به شرط آنکه بعد از آن، میان وعده سالمی نیز باشد.
تغذیه نامناسب در فرآیند یادگیری دانشآموزان تأثیر صددرصد دارد و میزان آن را کاهش میدهد، اگر دانشآموزی تغذیه درستی در مدرسه نداشته باشد از ساعت 10 صبح به بعد تمرکز خود را ازدست خواهد داد. ذائقه کودکان در خانواده هایی که الگوی غذایی سالمی ندارند، بیشتر به غذاهای سرخ شده و آماده مصرف عادت میکند که به مرور زمان تمایل کودک به یک وعده غذایی سالم مانند صبحانه کم میشود در حالی که صبحانه یک وعده غذایی کامل و تأثیرگذار در سلامت دانشآموزان است و قدرت یادگیری و تمرکز آنها را بالا می برد. افرادی که صبحانه نمیخورند، در درازمدت به چاقی یا لاغری مبتلا می شوند. نخوردن صبحانه سبب چیرگی احساس گرسنگی بر فرد می شود و از غذاهای پرکالری مصرف میکند و چاق میشود. گاهی هم افرادی که عادت به خوردن صبحانه ندارند، چون غذای کافی در طول روز دریافت نمیکنند، به مرور زمان لاغر میشوند. دریافت وعده های غذایی در فواصل منظم و با تنوع کافی، برای دانشآموزان ضرورت دارد. صبحانه بدن را برای فعالیتهای روزانه آماده میکند از این رو وعده های غذایی باید حاوی لبنیات، نان و غلات، میوه و سبزی، آب میوه و مغزدانهها باشد.
میان وعدهها باید انرژی کافی را به بدن کودک برساند و موادمغذی موردنیاز او را تأمین کند. لقمههایی مانند نان و پنیر و گردو، میوهها و آب میوه های تازه و سبزی هایی مانند هویج و خیار، بسیار مفید هستند. میوه و سبزی ها هم از نظر رنگ و هم از نظر ترد بودن، می تواند جایگزین بسیاری از میان وعده های صنعتی شود. یک صبحانه سالم باید به اندازه کافی مواد فیبری و پروتئینی داشته باشد. میتوان از حبوبات، تخم مرغ آب پز، آب پرتقال، نان گندم، مقداری پنیر و گردو، شیر کمچرب یا حتی گوشت کم چرب برای تهیه صبحانه سالم استفاده و در کنار آن یک میان وعده کوچک که انرژی روزانه دانشآموز را تأمین کند، آماده کرد. والدین باید بدانند تغذیه کودکان با وضعیت جسمی و روانی آن ها و الگوی غذایی خانواده ها ارتباط مستقیمی دارد. گاهی مشاجره های خانوادگی سبب بی اشتهایی کودکان می شود.