دل پردرد کشاورزان سیستان از مسئولان
تعداد بازدید : 11
مزارع گندم زیر خاکستر وعده ها
نویسنده : راشکی
امسال بسیاری از کشاورزان سیستان بنایی برکشت گندم نداشتند چون می دانستند در این خشکسالی و بی آبی، نانی برایشان نخواهد داشت اما قول هایی برای تامین آب سبب شد رنج کشت را متقبل شوند به امید آن که بتوانند تولیدی برای خود و کشور داشته باشند اما چه سود که مزارع گندم شان زیر خاکستر وعده ها محصولی نداد. طی سال های گذشته کم آبی سیستان سبب شد تا کشت گندم در این منطقه کاهش یابد و سال گذشته به دلیل نبود آب کافی، کشاورزان نتوانستند به میزان سال قبل از آن برداشت کنند اما امسال شرایط وخیم تری رقم خورد و کشاورزانی که اقدام به کشت گندم کرده بودند پس از گذشت زمان به دلیل نبود آب در سیستان بوته ها به بار ننشست و مزارع یکی پس از دیگری خشک شد و در مواردی دامداران از مزارع خشک شده گندم، برای چرای دام هایشان استفاده کردند.
خشکی آبگیرها و ورشکستگی گندم کاران سیستان
یکی از کشاورزان می گوید: مردم سیستان از ابتدای وجود این منطقه به کشاورزی، دامداری و صیادی مشغول بودند که آثار به دست آمده از شهر سوخته می تواند بهترین گواه بر این ادعا باشد و این حرفه ها به نسل های امروز هم منتقل شده است و آن ها نیز به واسطه پدرانشان مشغول کشاورزی و دامداری هستند، اما به دلیل خشک شدن آبگیرهای سیستان، صیادی در این منطقه از رونق افتاده است. «غلامعلی کشته گر» می افزاید: سال گذشته به دلیل کم آبی سیستان گندم کاران تمایلی به کشت محصول نداشتند، اما برخی از مسئولان وعده هایی برای تامین آب مورد نیاز کشاورزان دادند که به پشتوانه آن، از اندک پس انداز مالی خود برای کشت گندم استفاده کردند و مزارع گندم سیستان مجدد فعال شد. به گفته وی، فعالیت مجدد کشاورزان در مزاع سیستان چندان به طول نینجامید چرا که پس از چند ماه مسئولان وعده های خود را فراموش کردند و آبی وارد مزارع نشد و به مرور زمان خوشه های گندم فقط افزایش قد داشت و اغلب گندم های تولیدی پوچ شد که با این شرایط حتی دام ها نیز از آن استفاده نمی کردند و سبب شد کشاورزان اندک پس انداز خود را هم از دست دهند.
فروش زمین کشاورزی
کشاورز دیگری می گوید: پیش از کشت محصول بارها اعتراض کردیم و اعلام شد پس از کشت به مزارع آب می آید اما این وعده ها به مرحله عمل نرسید، بنابراین کشاورزانی که برای کشت محصول از اطرافیان پول قرض کرده بودند حتی برای پرداخت طلب خود با مشکل رو به رو شدند. به گفته «مهدی صیاد»، پیش از کشت محصول گفته می شد آب مورد نیاز به مزارع تعلق می گیرد و سرانجام محصول آن ها در طرح های خرید تضمینی از کشاورزان خریداری می شود، اما هیچ کدام از این وعده ها تحقق نیافت و کشاورزان به نوعی ورشکست شده اند به همین دلیل بسیاری از آن ها به دنبال فروش زمین کشاورزی خود هستند. وی می افزاید: یکی از کشاورزان منطقه سیستان به دلیل بدهی های حاصل از کشت سال های گذشته و خشک شدن محصول امسال به ناچار برای پرداخت بدهی ها، زمین کشاورزی خود را که بیش از پنج هکتار است به مبلغ اندکی به فروش رساند در حالی که قیمت یک زمین کشاورزی در هیچ جای کشور این اندازه نیست.
کوچ کشاورزان از سیستان و تغییر شغل
یکی دیگر از کشاورزان می گوید: مردم سیستان نه در شرایط خشک و بی آب منطقه بلکه در بی برنامگی متولیان اسیر هستند و کمتر مسئولی برای رفع مشکلات این منطقه، اقدام مناسبی انجام می دهد و در سفرهایی که دارند وعده هایی مطرح می شود اما آن چه واقعیت دارد نابودی انبار غله ایران است. «شیرعلی دهمرده» می افزاید: اگر وعده های گذشته برای انتقال آب یا دریافت حقابه هامون عملی می شد امروز کشاورزان از سیستان کوچ نمی کردند و برای رونق زادگاه خود تلاش می کردند اما بی توجهی به منطقه و شدت گرفتن خشکسالی ها دیگر توانی برای مقابله با مشکل ها به جا نمی گذارد بنابراین بسیاری تصمیم میگیرند به شهرهای شمالی ایران کوچ کنند. وی اعلام می کند: امسال بسیاری از مزارع گندم سیستان به دلیلی نبود آب کافی خشک شد و برخی از گندم کاران برای امرار معاش به ناچار گلخانه هایی را کرایه کردند، اما باز هم نتوانستند آب مورد نیاز آن را تامین کنند به همین دلیل فقط به بدهی های مالی شان افزوده شد از طرفی برخی از گلخانه داران هم به دلیل مشکلات موجود در تامین آب مورد نیاز تصمیم به فروش گلخانه گرفتند. به گفته وی، سال های دور سیستان به عنوان انبار غله ایران شناخته می شد و غله کشور را تامین می کرد اما به دلیل شرایط اقلیمی، خشکسالی های بلند مدت و اجرا نشدن طرحهای کارآمد برای رفع مشکل ها امروز انبار غله ایران نه تنها نمی تواند تامین کننده نیاز کشور باشد بلکه خود نیز به حمایت نیاز دارد و اگر امسال اقدام مناسبی انجام نشود سال آینده نمی توان در سیستان شاهد کشاورزی بود.
پرداخت نشدن خسارت ها
یکی از کشاورزان هیرمند نیز می گوید: امسال به امید ورود آب از افغانستان مانند هر سال در زمین های کشاورزی ام اقدام به کشت گندم کردم که همه آن به دلیل نبود آب نابود شد، متاسفانه چاه آب یا منبع دیگری نیز برای تامین آب اراضی کشاورزی نداشتم. «نارویی» ادامه می دهد: مسئولان برای برآورد خسارت های گندم کاران به منطقه سفر کردند و بازدیدهایی از بیشتر زمین های کشاورزی داشتند اما هنوز از پرداخت آن خبری نیست و همچنان برای تامین مایحتاج خود با مشکل مواجه هستیم، چرا که درآمد دیگری جز کشاورزی نداریم.
نابودی گندم 25 هزار هکتار از اراضی سیستان
اما رئیس سازمان جهاد کشاورزی در این باره می گوید: سیستان و بلوچستان، استان خشکی است و حدود 20 سال است که شاهد خشکسالی و خسارت های آن در منطقه هستیم، اما امسال به دلیل وارد نشدن آب به رودخانه هیرمند آثار خشکسالی شدت بیشتری پیدا کرده است به گونه ای که در سال زراعی جاری 700 میلیارد تومان به کشاورزی سیستان خسارت وارد شد که پیگیری های پرداخت آن از طریق مسئولان کشوری انجام و در این باره جلساتی هم برگزار شده است. «مجتبی پیری» ادامه می دهد: با بیان این که تنها منبع تامین آب منطقه سیستان رودخانه هیرمند است، برخی از محصولاتی که امسال به امید ورود آب به هیرمند در منطقه کشت شد، متاسفانه خشک شده و در بسیاری از اراضی هم به دلیل نبود آب کشت انجام نشده است. به گفته وی، 56 هزار و 740 هکتار از زمین های کشاورزی استان در سال زراعی جاری به کشت گندم اختصاص پیدا کرد که به دلیل نبود آورد آب از رودخانه هیرمند این محصول فقط از 31 هزار و 740 هکتار آن برداشت شد و باقیمانده آن از بین رفت. وی با بیان این که در 25 هزار هکتار از اراضی گندم کشت شده به دلیل نبود آب خشک شد می افزاید: متوسط برداشت گندم در هر هکتار از زمین های کشاورزی استان افزون بر دو تن است که امسال 30 هزار و 863 تن گندم توسط کشاورزان در مناطق مختلف استان برداشت شد. وی خاطرنشان می کند: سطح زیر کشت اراضی کشاورزی سیستان در زمان پرآبی 160 تا 170 هزار هکتار بود که به دلیل خشکسالی های پی در پی 120 هزار هکتار آن فاقد کشت شده است.