برای درمان سردرد ناشی از سوء هاضمه چه باید کرد؟

یوسف پورکیخا-کارشناس طب سنتی: اگر بیشتر اوقات پس از پرخوری، یا برعکس در هنگام گرسنگی و تاخیر غذا، دچار سر درد می شوید، دلیل اصلی سر درد ممکن است اختلالات لوله گوارش باشد. اگر سردرد شما اغلب با ریفلاکس (ترش کردن)، نفخ (جمع شدن گاز در شکم)، تهوع، تلخی دهان یا یبوست همراه یا این علایم در شروع و افزایش سر درد موثر است، باز هم در تشخیص و درمان سر درد باید به دستگاه گوارش بسیار توجه کرد. گاهی شدت علایم گوارشی با شدت سر درد متناسب نیست، به عنوان مثال با کمی نفخ یا احساس پری معده، سر درد شدیدی رخ می دهد یا برعکس با وجود نفخ و ریفلاکس شدید، سر درد ناتوان کننده روی نمی دهد. دست کم دو الگوی شایع در سردردهای معدوی وجود دارد که درمان غذایی و دارویی آن بسیار متفاوت است، اما توصیه عمومی برای پیشگیری از سر دردهای گوارشی این است که تا گرسنه نشده اید غذا نخورید، هنگامی که گرسنه شدید مصرف غذای مناسب را زیاد به تاخیر نیندازید و از پرخوری و با هم خوری پرهیز کنید.

سر درد یکی از رایج ترین انواع بیماری هاست. خوردن پنیر، پرتقال، شکلات و قهوه با معده خالى مى تواند موجب بروز سر درد شود همچنین کم آبى، نداشتن فعالیت ورزشى و رژیم هاى سخت در سر درد موثر است.

در طب سنتی سر دردها به چهار دسته کلی سر دردهای صفراوی، دموی، بلغمی و سوداوی تقسیم می شود. در سردرد صفراوی درد از پیشانی و جلوی سر شروع و در گرما و با عطرهای گرم تشدید می شود و پیشانی و چشم را فرا می گیرد که این سر درد معمولا در مردها مشاهده می شود. برای درمان اورژانسی آن سرکه انگبین (دو واحد عسل + دو واحد عرق نعنا + یک واحد سرکه انگور طبیعی)، آب زرشک، غذای سرد،  استشمام سرکه، آب نارنج، آب لیمو و... می تواند موثر باشد. اما برای درمان اساسی باید سرکه انگبین ۴۰ روز مصرف شود و سپس با حجامت عام درمان قطعی شود.

 در سردردهای دموی درد از پیشانی شروع می شود، کل سر را فرا می گیرد و در شقیقه نبض دارد این نوع سر درد با گرما شدت می گیرد، عصبانیت و عطرهای گرم از دیگر عوامل تشدید کننده آن به شمار می رود و در مردان بیشتر دیده می شود. برای درمان این سر درد دو مرحله حجامت عام ماهی یک بار، سپس یک مرحله حجامت سرکه دو هفته بعد از حجامت عام دوم انجام می شود.

در سردردهای بلغمی درد معمولا از گردن و پشت سر شروع می شود و گاهی با حالت تهوع همراه است که هنگام سردی و استرس تشدید می شود و  با بوهای گرم آرام می شود، این نوع سر درد در زنان بیشتر دیده می شود. برای درمان آن بسته به شدت سردی سر حجامت گرم کتف (بادکش) ۲۱ مرحله، استفاده از ارده با شیره انگور هفته ای  پنج وعده صبحانه، استشمام عطر گرم شب ها موقع خواب جلوی بینی، روغن مالی با روغن کنجد روی ملاج سر و ترک یا کاهش سردی ها  به خصوص شبانگاه تجویز می شود که ممکن است درمان آن  ۴۰ تا ۱۲۰ روز به طول انجامد.

سردردهای سوداوی معمولا کل سر را فرا می گیرد و به هر بهانه ای ممکن است ایجاد شود. سر و صدا، عصبانیت، شلوغی، ترافیک، استرس، آلودگی هوا و... آن را تشدید می کند که یکی از سر درد های  شایع میان زنان و مردان در عصر حاضر به شمار می رود. برای این سردرد که چهار تا شش ماه نیاز به درمان دارد خوراک سرکه انگبین شبی یک لیوان، ماساژ سر پا و پنجه پا، شانه زدن موها با شانه های زبر، بادکش گرم کتف ۲۱ مرحله، حجامت عام دو مرحله ماهی یک بار، حجامت سر در ماه سوم، حجامت پشت گوش در ماه چهارم و  ترک غذاهایی که ایجاد سودا می کند از جمله بادمجان، سوسیس و کالباس، ادویه های تند وگوشت گوساله و گاو، چای سیاه و سبز، قهوه و نسکافه و سرخ کردنی ها و همچنین سیگار، قلیان و ... تجویز می شود.

مواد لازم: پیاز دو عدد، سبزی خرد شده (تره، ترخان، شوید، ریحان) نیم کیلوگرم، برنج یک کیلوگرم، کلم خرد شده یک کیلوگرم، گوشت چرخ کرده 300 گرم، روغن، نمک، آب لیمو، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم،  آرد نخود چی ۴ قاشق غذا خوری

طرز تهیه: برنج را با مقداری نمک چند ساعت قبل خیس و کلم ها را پوست کنید، به صورت خلال خرد و با نمک، فلفل و زردچوبه سرخ و در هنگام سرخ شدن دو قاشق

آب لیمو به آن اضافه کنید. برنج را با نصف قاشق مرباخوری زردچوبه بجوشانید، آبکش کرده، سبزی و کلم سرخ شده را در صافی با برنج مخلوط و در قابلمه بریزید و دم کنید. 

طرز تهیه کوفته ریزه: پیاز را روی گوشت چرخ کرده رنده و آرد نخودچی، نمک، فلفل و زرد چوبه را اضافه کنید، خوب ورز دهید و آن را به صورت کوفته ریزه در آورید، سرخ و پیاز را هم خرد و سرخ کنید. 

کوفته ها را وسط پلو بگذارید تا همراه پلو دم بکشد. وقتی دم کشید آن را در دیس بکشید و با پیاز سرخ شده تزیین کنید. 

نکته: برای این که پیاز سرخ شده ترد و خوش رنگ شود هنگام خرد کردن مقداری نمک به آن بزنید، بعد سرخ کنید. می توانید از کلم سر (قمری) یا کلم برگ استفاده کنید.

آیا یک فرد می تواند اموال خود را وصیت کند؟

حوریه معلم بندانی، کارشناس ارشد حقوق خصوصی: بله، افراد می‌توانند تا یک ‌سوم اموال خود را وصیت کنند. وصیت‌نامه اعم از این که راجع به وصیت عهدی یا تملیکی یا درباره اموال منقول یا غیرمنقول باشد، به طور رسمی یا خود نوشت یا سری ‌تنظیم می شود. وصیت نامه رسمی که به دلایل زیادی بر دیگر انواع وصیت نامه برتری و رجحان دارد، یکی از اشکال وصیت نامه است که مورد پذیرش قانون قرار دارد. ترتیب تنظیم وصیت نامه رسمی و اعتبار آن همانند شرایطی است که برای اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی مقرر شده است. این شکل از وصیت نامه این مزیت را دارد که افراد فاقد توانایی خواندن و نوشتن نیز می توانند از آن استفاده کنند. به علاوه با ثبت این نوع از وصیت در دفاتر اسناد رسمی،‌ نگرانی های ناشی از گم شدن، تحریف و از بین بردن وصیت نامه از بین می رود و اراده وصیت کننده از خطرها و وقوع حوادث مصون می ماند.

لازم الاجرا بودن وصیت نامه رسمی: در اجرای وصیت نامه رسمی، نیاز به اثبات اصالت وصیت نامه از جانب موصی له (کسی که وصیت به نفع او شده است) وجود ندارد و در بسیاری از موارد، حتی رجوع به دادگاه نیز ضرورتی پیدا نمی کند و کوتاهی در ارسال وصیت نامه به دادگاه از اعتبار آن نمی کاهد. وصیت نامه رسمی، سندی رسمی و لازم الاجرا به شمار می رود و مفاد آن خواه ناظر به اموال منقول باشد و خواه ناظر به اموال غیرمنقول،‌ بدون نیاز به حکم دادگاه، قابل اجراست و اسناد عادی تاب مقاومت در مقابل اسناد رسمی را ندارد.بهترین نوع وصیت نامه، وصیت نامه رسمی است، زیرا امکان دخل، تصرف و جعل در آن وجود ندارد. همچنین این نوع از وصیت نامه مصون از تعرض است، به این معنا که به دلیل ثبت آن در دفاتر اسناد رسمی، امکان اضافه یا کم کردن مطلبی به آن وجود ندارد. تنظیم وصیت نامه به صورت رسمی، از آمار پرونده های قضایی می کاهد زیرا درصد بالایی از پرونده های موجود در محاکم، مربوط به دعواهایی از قبیل ارث یا نپذیرفتن وصیت نامه عادی متوفی یا وصیت نامه ناقص است. در حقیقت، در وصیت نامه رسمی، نیازی به گذراندن مراحل دست و پاگیر و طولانی قضایی و اداری وجود ندارد. به عنوان مثال، دادگاهی که گواهی حصر وراثت را صادر می کند، به موضوع صحت اصالت سند و نیز رعایت تشریفات و دیگر امور لازم درباره وصیت نامه عادی، به نحوی که در قانون امور حسبی و دیگر قوانین مقرر شده است، وارد نمی شود و رسیدگی نمی کند و فقط مراتب ارائه وصیت مزبور را در گواهی حصر وراثت ذکر می کند و چنان چه از حیث ثلث و مازاد بر آن اختلافی وجود نداشته باشد، وصیت نامه بدون هیچ گونه منعی قابل اجرا خواهد بود. با وجود همه این مزایا، تمایل موصی (فرد وصیت‌‌کننده) به پنهان نگاه داشتن وصیت و نیز صرفه‌جویی در وقت و هزینه ثبت سند، موجب می شود که رغبت عمومی بر وصیت نامه خود نوشت بیشتر باشد. این موضوع در حالی است که بسیاری از افرادی که به نوشتن وصیت نامه خود نوشت، اقدام می کنند، به دلیل نداشتن اطلاعات حقوقی کافی، مرتکب اشتباه های قانونی و موارد خلاف مقررات در متن وصیت نامه می شوند. فردی که قصد نوشتن وصیت نامه خود نوشت را دارد و بر اساس آن، می خواهد یکی از فرزندانش را از ارث محروم کند، با نوشتن چنین وصیت نامه ای، بدون دارا بودن اطلاعات حقوقی مورد نیاز در این زمینه، تصور می کند که اموالش در زمان پس از فوت، به طریق دلخواه و مورد نظر به وراثش منتقل می شود و فرزند محروم از ارث البته به تصور خودش، هیچ بهره‌ و سهمی از این اموال نخواهد برد.

در حالی که بر اساس ماده ۸۴۳ قانون مدنی، «وصیت به زیاده بر ثلث ترکه، نافذ نیست، مگر به اجازه‌ وراث و اگر بعضی از ورثه اجازه کند، فقط نسبت به سهم او نافذ است.» طبق این ماده قانونی، افراد فقط می توانند تا میزان یک سوم از اموال خود را وصیت کنند و در صورت وصیت بر بیش از این میزان، صحت وصیت نیاز به اجازه وراث دارد. بر این اساس، دو سوم باقی مانده اموال، طبق قانون ارث میان وراث تقسیم می‌شود، زیرا کسی نمی تواند در وصیت نامه، وراث خود را از ارث محروم کند مگر این که در زمان حیات، تکلیف اموال خود را مشخص کرده باشد که این موضوع دیگری است. در حالی که امکان بروز چنین اشتباه هایی با مراجعه افراد به دفاتر اسناد رسمی برای تنظیم وصیت نامه رسمی، به صفر می رسد.

در بارداری مبتلا به دیابت شدم و گمان می کنم چشمانم ضعیف شده است. آیا راهی برای درمان یا پیشگیری از آسیب بیشتر وجود دارد؟

دکتر محمدباقر رجبی، متخصص چشم و فوق تخصص شبکیه: بارداری سبب تغییرات هورمونی می شود و آسیب ناشی از دیابت به چشم را تا دو برابر افزایش می دهد، به همین دلیل بیماران دیابتی که می خواهند باردار شوند باید بیشتر مراقب چشم های خود باشند. این افراد باید با کنترل قند خون و انجام معاینات منظم در این دوران هر سه ماه به پزشک متخصص برای معاینه چشم مراجعه کنند. چشم ها مانند برخی از اعضای بدن دچار عوارض ناشی از بیماری دیابت می شود که فلج اعصاب چشم، خشکی چشم و آسیب به قرنیه و شبکیه از جمله این عوارض است. وقتی صحبت از عوارض چشمی ناشی از دیابت می شود، شاید اولین قسمتی که به ذهن می رسد، آسیب به شبکیه است اما واقعیت این است که اغلب قسمت های چشم بر اثر دیابت در معرض آسیب است. آسیب به غدد اشکی یکی از عوارض بیماری دیابت است و خیلی از بیماران دیابتی دچار خشکی چشم هستند و نیاز است که از قطره های چشم به صورت مداوم استفاده کنند.

عروق کوچک بر اثر دیابت دچار آسیب می شود، به همین دلیل عروق تغذیه کننده اعصاب چشم هم در معرض آسیب قرار می گیرد و فرد دیابتی ممکن است با فلج اعصاب چشمی و انحراف چشم به پزشکان مراجعه کند. آسیب به قرنیه یکی دیگر از عوارض بیماری دیابت است.  بیماران دیابتی که عمل جراحی عیوب انکساری انجام می دهند، باید بیشتر مراقب زخم قرنیه باشند، ممکن است ترمیم زخم آنان طول بکشد، در این حالت خطر عفونت افزایش می یابد و فرد ممکن است دچار عفونت قرنیه شود.

آسیب به شبکیه ناشی از دیابت شایع ترین دلیل نابینایی در افراد 20 تا 70 ساله است که این عارضه بسیاری از افرادی را می تواند نابینا کند که در سن فعالیت قرار دارند و چهارمین دلیل نابینایی در جهان بعد از بیماری های آب مروارید، تراخم و آب سیاه است.

بیمارانی که همزمان فشار خون و قند خون دارند احتمال درگیری شبکیه چشمشان به طور محسوس افزایش پیدا می کند و میزان آسیب به شبکیه در بیماران دیابتی سیگاری یا افراد دارای چربی خون بیشتر است. معمولا دیابت نوع یک زود تشخیص داده و توصیه می شود افراد سه تا پنج سال به چشم پزشک مراجعه کنند، اما تشخیص دیابت نوع دو معمولا مدت ها طول می کشد به این دلیل توصیه می شود به محض تشخیص دیابت به چشم پزشک مراجعه کنند تا وضعیت شبکیه بررسی شود.

در مواقعی که بیمار دچار ورم شبکیه می شود از داروی جدیدی مثل آواستین استفاده می کنیم که در چشم تزریق و سبب کاهش تورم شبکیه می شود.

شهرکی- الگوهای شایع تجویز و مصرف غیرمنطقی آنتی بیوتیک ها خطرات جدی به همراه دارد. به گزارش «سیستان و بلوچستان» معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در نشست خبری به مناسبت هفته اطلاع رسانی درباره آنتی بیوتیک ها، الگوهای شایع تجویز و مصرف غیرمنطقی آنتی بیوتیک ها گفت: کشف آنتی بیوتیک ها در 90 سال پیش نوید بخش کنترل و درمان بیماری های عفونی شد و بسیاری از افراد مبتلا به بیماری های عفونی درمان شدند اما مدتی پس از کشف پنی سیلین مقاومت به آن اعلام شد و مقاومت به داروهای ضد میکروبی یک تهدید جهانی محسوب می شود. دکتر سید «مهدی طباطبایی» افزود: 30 سال از کشف آخرین گروه آنتی بیوتیک های موثر در انسان می گذرد و بعد از آن آنتی بیوتیک جدیدی کشف نشده است و بسیاری از میکروب ها نسبت به درمان مقاوم شده اند. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت سالانه 700 هزار نفر به دلیل ابتلا به میکروب های مقاوم و عفونت می میرند که مرگ و میر ناشی از عفونت های مقاوم به درمان تا سال 2050 به بیش از 10 میلیون نفر می رسد در حالی که تا سال 2050 مرگ و میر ناشی از سرطان 2/8 میلیون نفر پیش بینی شده است. وی تصریح کرد: مالاریا فالسیپیارم نسبت به درمان های قبلی جواب نمی دهد و داروهای جدیدی جایگزین شده است که مقاومت ایجاد شده زنگ خطر را به صدا در آورده است و می تواند گسترش یابد. درمان سل معمولی در دوره شش ماهه با 400 هزار تومان هزینه امکان پذیر است که 95 درصد بیماران بهبود می یابند و فقط پنج درصد نیاز به بستری دارند. اما دوره درمان سل مقاوم به درمان 18 تا 24 ماه و هزینه آن 40 تا 50 میلیون تومان است. همه بیماران برای درمان بستری می شوند و عوارض نارسایی تنفسی دارند که این مقاومت به دارو در بسیاری از بیماری ها مشاهده می شود. وی خاطرنشان کرد: عمر آنتی بیوتیک ها رو به پایان بوده و جدیدترین آنتی بیوتیک های سازمان جهانی بهداشت فقط چهار مورد است. برای درمان بیماری ساده باید داروهای قوی و گران تر استفاده کرد داروهای خط دوم و سوم درمان یک بیماری از نظر قیمت 3 تا 18 برابر بیشتر از خط اول است.  وی خاطرنشان کرد: به دوران بعد از آنتی بیوتیک که همان دوران قبل از آنتی بیوتیک است نزدیک می شویم که مرگ و میرها به دلیل عفونت ها زیاد بود. مصرف آنتی بیوتیک در ایران 16 برابر استاندارد دنیاست و در کشور ما سالانه به اندازه کل اتحادیه اروپا آنتی بیوتیک مصرف می شود و در 50 درصد نسخه های پزشکی حداقل یک قلم آنتی بیوتیک تجویز شده است.  وی بیان کرد: امسال وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، برنامه ملی برای مقاومت با آنتی بیوتیک تدوین می کند. خلاءهای زیادی وجود دارد و اطلاع رسانی به مردم باید انجام شود تا خودسرانه دارو استفاده نکنند و دوره درمان بیماری را کامل کنند. باید به رصد کردن مقاومت میکروبی پرداخت که نیاز به زیرساخت آزمایشگاهی دارد اما در کشور این زیرساخت آماده نیست. وی ادامه داد: در سیستان و بلوچستان بیشترین بار بیماری عفونی وجود دارد به همین دلیل آسیب پذیرتر از دیگر نقاط است. امسال 134 مورد مالاریا دیده شد که 80 درصد وارداتی بود. نگرانی ما از ورود بیماری مالاریای مقاوم از پاکستان به کشور است. سل مقاوم به درمان در کشور رو به رشد است که باید با همکاری هم در این زمینه اطلاع رسانی شود.

دلایل گسترش مقاومت دارویی

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان هم در این جلسه گفت: دلیل مقاومت به آنتی بیوتیک ها باید مشخص شود. مصرف این داروها بدون نسخه، تجویز غیر منطقی، نیروهای پزشکی، دام پزشکان و شرکت های دارویی باید مد نظر باشد. بیماران اصرار به تجویز آنتی بیوتیک ها دارند در حالی که این اصرار ریشه علمی ندارد. رعایت نشدن دوز درمانی، استفاده از آنتی بیوتیک ها برای برخی از بیماری هایی که باکتریایی نیست و کامل نکردن دوره درمان از مشکلاتی است که نیاز به فرهنگ سازی در جامعه دارد. دکتر «فرزانه فرجیان» ادامه داد: داروسازان گاهی بی نسخه پس از اصرار بیماران برای دریافت دارو به آن ها دارو می دهند، با تجویز دارو توسط پزشکان به صورت غیراصولی باید برخورد شود، باید آنتی بیوتیک های دامی متفاوت با آنتی بیوتیک های انسانی باشد. شرکت های دارویی، آنتی بیوتیک با میزان و جایزه زیاد در اختیار داروخانه دارها قرار می دهند تا آن را عرضه کنند. 

وی تصریح کرد: سال 91 میزان 65 درصد نسخه ها حاوی آنتی بیوتیک بود ولی با اقدام های انجام شده امسال این رقم به  50 درصد رسید که ارزشمند است. در حالی که تجویز آنتی بیوتیک ها توسط متخصص عفونی نسبت به پزشک عمومی کمتر است. وی با بیان این که کمیته قاچاق دارو و لوازم آرایشی بهداشتی در زمینه داروهای قاچاق رسیدگی می کند ادامه داد: سیستان و بلوچستان  نقطه مرزی است و ورود داروی قاچاق هم وجود دارد که در برخی قسمت ها برای مبارزه با آن باید با پلیس و نیروی انتظامی اقدام شود.

خود درمانی دامداران برای دام ها

معاون سلامت اداره کل دام پزشکی نیز گفت: فراورده های دامی که به مردم می رسد باید سلامت و استاندارد خاصی داشته باشد. در دام پزشکی مقاومت دارویی و باقی مانده های دارویی معضل است که آموزش بسیار تاثیر دارد زیرا دامداران خود درمان می کنند که این موضوع در استان به دلیل کشتارهای غیرمجاز بیشتر دیده می شود. «حسین فروزنده» افزود: نظارت بر فراورده های خام دارویی باید انجام شود زیرا اگر آنتی بیوتیک بدون برنامه مصرف شود در چرخه انسانی وارد می شود. برخی داروها به صورت غیر مجاز از کشورهای همسایه وارد می شود. کشورهای دیگر به سمت ریشه کنی بیماری ها رفتند. باید در پیشگیری از بیماری ها سرعت عمل داشته باشیم و در امنیت زیستی واحدهای صنعتی به گونه ای عمل شود که نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها نباشد. وی بیان کرد: در استان دامداری سنتی زیاد است و مبارزه با بیماری های استراتژیک دامی در کل استان انجام می شود. برخی دام ها دچار بیماری های عفونی می شوند و دامدار به سمت خود درمانی می رود. گروه های عملیاتی به شش هزار و 600 واحد اپیدمیولوژیک دامی سرکشی می کنند و آگاهی می دهند.