داور ملی موسیقی ایران: انتقادی به جشنواره آواها و نواهای استان ندارم
گروه فرهنگ - انتقادی به جشنواره محلی آواها و نواهای وحدت سیستان و بلوچستان که برای اولین بار برگزار شده است نمی توان داشت.داور جشنواره موسیقی محلی آواها و نواهای محلی به خبرنگار ما گفت: برای به سرانجام رسیدن این جشنواره مسئولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن موسیقی استان زحمات بسیاری کشیده اند تا این فضا ایجاد شود که قابل تحسین است چراکه فقط جشنواره استانی نبود بلکه در سطح ملی برنامه ریزی شد.دکتر «کیهان پهلوان» افزود: بخش دوم جشنواره به تجربه گروه ها مربوط می شود که می طلبد این نوع جلسات بیشتر برگزار و محافل انس اهالی شعر و هنر با حضور هنرمندان برپا شود تا هر سال با بهره گیری از انتقادها و تشویق ها بررسی های لازم انجام شود چراکه در انتقادها قصد و غرضی نیست و کسی با دیگری مشکلی ندارد یا تشویق ها بی دلیل نبوده و هیچ فامیل و باند بازی در کار نیست.وی ادامه داد: نظرها بر اساس قوانین مشخص شده ارائه می شود و ممکن است در پی آن بسیاری از هنرمندان ناراحت شوند، در حالی که آنچه را داوران بیان می کنند بر اساس دانش چند ساله آنان است.وی با بیان این که تجربه ها از طریق آشنایی با افراد با تجربه و حضور در چنین جشنواره هایی به دست می آید تصریح کرد: انتقادها، پیشنهادها و راهکارهایی که در جشنواره موسیقی مطرح می شود شرایطی را ایجاد می کند که در آینده این جشنواره ها بهتر برگزار شود.به گفته وی از آنجایی که هنوز اولین های هنر را نمی دانیم و اولین کتاب های فون کلر و سنت های گذشته که در غرب تهیه و ترجمه شده است را در دست نداریم می طلبد آدابی را که از گذشتگان به یادگار مانده است حفظ کنیم و در برنامه هایی که خاص سنت هاست به دنبال نوآوری نباشیم.پهلوان بیان کرد: فون کلر، یعنی آنچه که طی قرون و هزاره ها به ما رسیده و این مجموعه همه چیز بشر است شامل لباس، شعر، لالایی ها، موسیقی، ساز و ده ها فاکتور دیگر که در کتابی 21 جلدی در بخش آواهای گفتاری منتشر کرده ام و مربوط به همه استان های ایران به همراه افغانستان و تاجیکستان است.وی گفت: این جشنواره خاص موسیقی محلی بوده که مربوط به سنتی است که از گذشته به ما ارث رسیده به معنای این که نباید مواردی به آن اضافه شود به همین دلیل افرادی که در جشنواره از نوآوری استفاده می کنند امتیاز منفی می گیرند.وی تصریح کرد: این جشنواره بنیان فون کلر در موسیقی است که باید همه قوانین آن را رعایت کنیم و هر آنچه را از گذشتگان به ما رسیده است پاس بداریم و به آیندگان منتقل کنیم که اگر این اتفاق نیفتد به فرهنگ ایران خیانت می شود و آداب و رسوم گذشتگان از بین می رود.این داور ملی ادامه داد: لباس محلی استان نیز یکی از این فرهنگ هاست، لباسی که از سنتی زیبا و رنگ های متعددی برخوردار بوده اما امروز تنها سیاه شده است، فضاهای شاد کشور تیره شده و رنگ های تیره خود نمایی می کند در حالی که اگر به عنوان مثال رنگ سبز دیده نشود انسان بیمار می شود و به همین دلیل اغلب مردم ایران دپرس شده اند زیرا چشم، رنگ را نمی بیند و گوش موسیقی نوازش گر را نمی شنود، واژگانی که در شعر است و اتفاق های عاشقانه، پهلوانی و جنگ آوری از طریق شعر و موسیقی مطرح می شود از بین می رود.وی گفت: وظیفه بنیادها و دولت است که با برگزاری این گونه جشنواره ها سنت ها را ثبت و حفظ کنند و با تبلیغ، چاپ کتاب و برگزاری کنفرانس به دنبال ترویج آن باشند، در این جشنواره خطاها در حضور همه مطرح شد تا دیگران هم بشنوند و به خطاهای خود پی ببرند.وی درباره نخستین جشنواره موسیقی محلی آواها و نواهای وحدت سیستان و بلوچستان گفت: بدون تعارف باید بگویم نمی توان هیچ انتقادی به این جشنواره ای داشت که برای اولین بار برگزار شده است چرا که از نظر اجرایی در سطح عالی برگزار شد، اما گروه های موسیقی نیاز به کسب تجربه دارند که با برگزاری چنین برنامه هایی ممکن می شود، از مسئولان اجرایی این جشنواره به دلیل زحماتی که کشیده اند قدردانی می کنم.
موسیقی سیستانی؛ حلقه مفقوده هند و ایران
محققان در نتیجه مطالعات تخصصی به این مهم دست یافته اند که موسیقی سیستانی، حلقه مفقوده میان هند و ایران است. یکی از پژوهشگران برجسته استان که اغلب پژوهش های او در زمینه مردم شناسی، گویش، موسیقی و هنر سیستان است درباره موسیقی اصیل سیستان گفت: از زمان کودکی از زبان سیدخان نارویی و نظر براهویی درباره موسیقی سنتی این منطقه سخنان بسیار زیبا و جالبی شنیده ام، همچنین این بزرگان از قدمت موسیقی این منطقه و تاثیرهای بسیار خوب آن بر روح انسان سخن گفته اند. «جواد محمدی» که بسیاری از مقالاتش در نشریات مختلف منتشر شده و به عنوان منابع مهمی از سوی پژوهشگران و علاقه مندان به فرهنگ، جغرافیا، شعر و ادب و هنر منطقه سیستان محسوب می شود، افزود: در زمان های گذشته ساز رباب، موسیقی معروف و پر طرفدار منطقه بود که توانست علاقه مندان زیادی را جذب کند و استعدادهای فراوانی را پرورش دهد، افرادی که در کشور سبب توسعه جایگاه موسیقی این منطقه شده اند.وی ادامه داد: در موسیقی مرسوم منطقه سیستان بعد از رباب، قیچک کاربرد فراوانی دارد، این ساز همانند سروز بلوچی بسیار معروف بوده و طرفداران خاصی داشته است و دارد و موسیقی که در گذشته رواج داشته با موسیقی کنونی بسیار متفاوت است.وی اظهار کرد: در گذر زمان به جای استفاده از موسیقی محلی سیستان در محافل رقص و آوازهای سیستانی از موسیقی دیگر مناطق استفاده می شد که به هیچ وجه نمی تواند تاثیرگذاری موسیقی منطقه سیستان و زیبایی آن را داشته باشد و سبب می شود که موسیقی سنتی به فراموشی سپرده شود، این کار هنوز هم رواج دارد و به موسیقی منطقه آسیب می رساند.به گفته وی موسیقی سیستانی همانند موسیقی است که در کشور همسایه افغانستان رواج دارد و می توان نتیجه گرفت که اصالت موسیقی افغانستان ریشه در موسیقی اصیل سیستانی دارد.جوادی اظهار کرد: موسیقی سیستانی در واقع حلقه مفقوده میان هند و ایران است؛ بسیاری از محققان در نتیجه مطالعات تخصصی به این مهم دست یافته اند، در گذشته موسیقی این منطقه بسیار متنوع و زیبا بود و در محافل مختلف از آن استفاده می شد و مردم زیادی را گرد هم جمع می کرد اما تحول های زیادی نیز در آن به وجود آمده همان گونه که گویش سیستانی متحول شده است و تغییراتی در آن مشاهده می شود.وی گفت: همان گونه که موسیقی بلوچستان هویت مستقلی دارد، موسیقی این منطقه نیز خاص و مستقل بوده و در آن از کلمات عربی به ندرت استفاده شده است، هزاران سال پیش سازهایی در سیستان رواج داشته که در منطقه بسیار معروف بوده اما در دوره کنونی دچار تغییرات و تحولاتی شده است.این پژوهشگر با بیان این که برخی از ترانه های منطقه سیستان در هرات ساخته شده است اذعان کرد: نسل های کنونی آن گونه که باید از میراث گذشتگان و مراجع موسیقی منطقه اطلاعی در دست ندارند و در پی یافتن ریشه های اصیل آن هم نیستند.