گروه شهرستان ها- امروز تنها بسیجی وار می توان در مقابل داعش جنگید که این نوع جنگیدن به سراسر دنیا سرایت کرده است.به گزارش «سیستان و بلوچستان»، تجمع 20 هزار نفری بسیجیان استان با عنوان «یاوران ولایت، مدافعان حرم» روز گذشته در سالروز تشکیل بسیج مستضعفان با حضور جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه، نماینده ولی فقیه در استان، استاندار، فرمانده سپاه سلمان و جمعی از مسئولان و 20 هزار نفر از بسیجیان استان در میدان سربازان گمنام امام زمان(عج) زاهدان برگزار شد.بر پایه این گزارش، جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه با بی سابقه خواندن این تجمع گفت: اتحاد و انسجام مردم مشت محکمی بر دهان استکبار جهانی خواهد بود. این تجمع نشان دهنده قدرت بسیج و انسجام و اتحاد سران و قبایل مختلف بوده و امنیت پایدار هم در راستای همین اتحاد و انسجام است.سردار «عبد ا... عراقی» افزود: این تنوع قومی را که امروز شاهد هستیم زمینه پیروزی ماست و این انسجام و اتحاد هم به دنبال برکت خون شهدا و بصیرت قبایل و سران و مردم به وجود آمده است که باید در کنار این اتحاد، مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم هم برطرف شود.باید با روحیه بسیجی گره گشای مشکلات مردم بود چرا که مشکلات و گرفتاری های مردم، مشکلات خودمان است.وی ادامه داد: بسیج به هیچ سازمان، قوم و طایفه ای وابسته نیست. بسیج تحت فرماندهی مقام معظم رهبری است و هر زمان که رهبری فرمان دهند در هر صحنه آماده است. در دوران جنگ تحمیلی، بسیجیان بدون هیچ گونه چشمداشتی از خانه خود جدا شدند و به صحنه نبرد آمدند.وی گفت: روحیه شهادت طلبی ما باعث پیروزی در 8 سال دفاع مقدس شد چرا که براساس محاسبات غربی ها، لشکر ایران اسلامی توان مقابله با دشمن را نداشت اما با روحیه بسیج توانستیم در 8 سال جنگ تحمیلی پیروز شویم که این روحیه بسیجی در بین اهل سنت هم ترویج پیدا کرده است و این نیرو ها در لبنان، فلسطین و عراق در حال مبارزه و جنگ با دشمنان هستند.جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه بیان کرد:سال گذشته بسیاری از فرزندان بسیجی، سپاه و ارتش در سوریه در مقابل داعش و النصره جنگیدند. اگر بسیجیان خوب آموزش ببینند می توانند بسیاری از مشکلات کشور را با همین روحیه برطرف کنند.

تفکر بسیجی مردم یاری است

فرمانده سپاه سلمان هم در این اجتماع گفت: تفکر بسیجی دشمن شناسی و آمادگی برای دفاع از انقلاب، کشور و خودباوری و امید به آینده انقلاب است.سردار «حسین معروفی» افزود: تفکر بسیجی به معنای مردم داری و مردم یاری، رسالت محوری، استکبار ستیزی و پیش روندگی اهداف نظام اسلامی و خصوصیات بسیجی هم ولایت پذیری و خدمت بی منت به مردم و صداقت است.در این اجتماع 114 گردان از بسیجیان استان از جمله شیعه و سنی حضور دارند که نشان دهنده عمق ایمان و بصیرت است. بسیج و سپاه مکمل مسئولان انقلاب برای پیشرفت نظام هستند و در مقابل کسی قرار ندارند.وی به برنامه های اجرا شده در هفته بسیج هم اشاره کرد و گفت: ارائه خدمات درمانی توسط بسیجیان در سفید آبه، حضور 500 گروه بسیجی در طرح واکسیناسیون و سرشماری دام و طیور، افتتاح 110 عرصه محرومیت زدایی و اقتصاد مقاومتی و افتتاح 40 واحد خانه محروم از جمله برنامه های انجام شده در طول این هفته بوده است.

بسیج توان تغییر معادلات جهانی را دارد

استاندار هم گفت: امام خمینی(ره) با تاسی از مولای خود توانست با استثمار و دوام سلطه مبارزه کند و امروز اندیشه بزرگ امام راحل(ره) هزینه سنگین برای ابرقدرت هاست و این قدرت را هیچ کس قادر نیست که در معادلات منطقه ای نادیده بگیرد.وی ادامه داد: اندیشه بلند بزرگانی مانند امام حسین(ع) و امام خمینی(ره) محدود به زمان خود نبوده است و آثار آن فکر های بلند تشکیل بسیج را به دنبال داشته است.امروز شاهد نقش آفرینی بسیج در اقصی نقاط بحران زده کشور های اسلامی هستیم.جریان بسیج همه قدرت ها را به زانو در آورده است که با حرکت در مسیر خود با تکیه بر قدرت ملت ها و مردم، مطمئنا می تواند نه تنها معادلات منطقه ای بلکه جهانی را هم تغییر بدهد.وی عنوان کرد: بسیج کانون عشق، وحدت و ضامن بودن بر مسیر شهداست که می تواند هر جریانی را که روبه  سستی سوق پیدا می کند، محرک و جریان ساز باشد.

بسیج نماد وحدت میان افراد جامعه است

خبرنگار ما از مهرستان هم خبر داد که همزمان با سراسر کشور، همایش یاوران انقلاب مدافعین حرم در همه رده های سنی در این شهرستان برگزار شد.فرمانده ناحیه مقاومت بسیج مهرستان در این مراسم به نقش بسیج در عرصه های مختلف اشاره کرد و گفت: بسیج نماد وحدت مقدس میان افراد جامعه است و حضور همه جانبه بسیج در عرصه های گوناگون و اقتدای آنان به ولایت فقیه باعث یاس و ناامیدی دشمنان انقلاب و نظام جمهوری اسلامی شده است. سرهنگ «محمد قورزایی» افزود: انقلاب اسلامی ایران در اوج اقتدار و شکوفایی قرار دارد و این به برکت انقلاب حاصل شده است.وظیفه اصلی بسیج حفظ دستاورد های انقلاب اسلامی است به طوری که بسیجیان باید با هوشیاری و درایت در همه عرصه ها و لحظات آماده دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی باشند.وی تصریح کرد: حوزه بسیج سازندگی در راستای شکوفایی اقتصادی و رفع موانع و فقرزدایی در کشور و به خصوص مناطق مرزی خدمات شایسته و ارزنده ای را به مردم ارائه می دهد.وی با بیان این که دفاع از مظلومان در سراسر جهان از وظایف اصلی بسیج است خاطرنشان کرد: حمایت از مستضعفان و مظلومان در هر نقطه از دنیا از وظایف و آرمان های بسیج است. دشمن تمام تلاش خود را به کار بسته تا روحیه جهاد و مقاومت را از جامعه بگیرد و بر همه ما واجب است تا با آگاهی و بینش این هجمه دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامی را خنثی سازیم.جانشین فرمانده سپاه سراوان هم در این جلسه با بیان این که دشمن از طریق هجمه و شبیخون فرهنگی در پی ضربه زدن به انقلاب است، گفت: دشمن با ترفند های مختلف در پی ضربه زدن به ارزش های انقلاب است.سرهنگ «رضا سبزعلیانی» افزود: در برابر جنگ نرم دشمن، باید هوشیار و مراقب باشیم و لازمه ایستادگی در برابر هجمه های فرهنگی دشمن، بصیرت افزایی است.فرماندهان بسیج باید با بصیرت افزایی انگیزه و روحیه جهاد و مقاومت را در تمام زمینه ها ایجاد کنند تا بسیجیان با روحیه و تفکر ناب بسیجی بتوانند با قدرت بیشتر در عرصه های مختلف حضور یابند.وی تصریح کرد: تفکر ناب و کارگشای بسیجی در خارج از مرز های کشور هم پیاده سازی شده است، به طوری که کشور های اسلامی در جهان، تفکر بسیجی را سرمشق خود قرارداده اند چرا که این فرهنگ حافظ اقتدار و آرمان های اسلامی است.وی خاطرنشان کرد: ایستادگی و رشادت نیرو های بسیجی در مقابل استکبار در سوریه، یمن و عراق نمونه های بارزی از گسترش و رواج تفکر و فرهنگ بسیجی در جهان اسلام است. شایان ذکر است، تجمع باشکوه بسیجیان به مناسبت 5 آذرماه، سالروز تشکیل بسیج مستضعفان در قالب 11 لشکر، 33 تیپ و 114 گردان برگزار شد که فرماندهی گردان ها را فرماندهان دوران دفاع مقدس بر عهده داشتند.همزمان، اجتماع های مشابهی نیز در بسیاری از شهرستان های استان برگزار شد و بسیجیان در این اجتماعات حضور گسترده خود را در دفاع از آرمان های انقلاب به نمایش گذاشتند.

گروه شهرستان ها- حاشیه نشینان چابهار بدون امکانات رفاهی روزگار سختی را می گذرانند به طوری که مشاهده وضع اسفبار هزاران نفر ساکن این منطقه بدترین شکل زندگی روستایی را در ذهن تداعی می کند.معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست جمهوری پنج شنبه گذشته پس از بازدید از مناطق حاشیه نشین چابهار در جمع روسای شورا های اسلامی استان ها و شهر های کشور در سرسرای منطقه آزاد چابهار گفت: با وجود سفر های متعدد به نقاط مختلف کشور هنوز در هیچ نقطه ای وضع بد زندگی خانوار ها را به مانند مناطق حاشیه نشین چابهار مشاهده نکرده ام.به گزارش ایرنا، سید «ابوالفضل رضوی» ساماندهی و ارائه امکانات رفاهی نظیر برق، فضای آموزشی، آب، طرح هادی، بهداشتی، مشخص شدن وضعیت مالکیت اراضی و... را خواستار شد و گفت: از چند نوجوان حاشیه نشین چابهار سوال کردم که در آینده می خواهید چه کاره شوید متاسفانه به دلیل مشکلات فراوان هیچ آرزویی نداشتند و این در جامعه خیلی بد است. روستاییان سیستان وبلوچستان در انجام کار ها مشارکت زیادی دارند و باید در تغییر وضع زندگی و استفاده از تسهیلات دولتی با همکاری هم مشکلات را به حداقل برسانند.وی بیان کرد: برای اشتغال خانوار های روستایی کشور تسهیلات اشتغال زایی با کارمزد تک رقمی و در برخی مناطق سه درصد در نظر گرفته شده است و در نقاط مرزی هیچ کارمزدی دریافت نمی شود.5/1 میلیون دلار برای ایجاد شغل با کارمزد 4 درصد از صندوق توسعه ملی درخواست شده است تا شاهد تحول در روستا های کشور باشیم.وی گفت: برای طرح های کشاورزی تسهیلات 5 تا 7 درصد و برای غیر کشاورزی 7 تا 9 درصد در نظر گرفته شده است و دولت با توجه ویژه به روستا ها در نظر دارد به مناطق محروم خدمت کند.سیستان وبلوچستان به لحاظ وسعت، بزرگترین استان کشور است و بیشترین جمعیت آن را با 51 درصد روستاییان تشکیل می دهند.

عمق محرومیت ها در استان زیاد است

فرماندار ویژه چابهار هم در این مراسم گفت: نظام مقدس جمهوری اسلامی خدمات بی شماری را در این استان انجام داده است ولی به دلیل وسعت زیاد محرومیت هنوز از نظر زیرساخت ها و امکانات رفاهی مناطقی مانند چابهار با مشکلات جدی روبه رو هستند.«احمدعلی موهبتی» افزود: دولت بعد از گذشت 33 سال اقدامات لازم را برای توسعه بندر شهید بهشتی با بدترین وضع مالی آغاز کرده است و با اقدامات شبانه روزی به زودی ظرفیت این بندر به هشت و نیم میلیون تن خواهد رسید. راه آهن چابهار- زاهدان نیز به سرعت در حال اجراست و بیش از هزار دستگاه ماشین آلات اقدامات راه سازی را انجام می دهند.وی توجه ویژه به کاهش محرومیت ها و رساندن شاخص های انسانی و توسعه ای شهرستان را خواستار شد و افزود: کاهش مشکلات حاشیه نشینی، استاندارد سازی فضای آموزشی، بی آبی، بهداشت ودرمان عزم جدی مسئولان کشوری را می طلبد.مجتمع پتروشیمی چابهار با سرمایه گذاری حدود 20 میلیارد دلار در حال کار است که می تواند موجب اشتغال و توسعه در منطقه شود.63 درصد جمعیت شهری چابهار یعنی بیش از 50 هزار نفر در مناطق حاشیه نشین زندگی می کنند و بدترین وضع زندگی را بدون برق، فضای آموزشی و آب دارند.وی افزود: چابهار بدترین وضع بهداشتی را در سال های گذشته داشته است به طوری که بیشترین مرگ مادران باردار از این شهرستان بوده است.آموزش و پرورش از نظر نیروی انسانی با مشکلات جدی و کمبود حدود 900 معلم مواجه است و هر معلم در کلاس به طور متوسط آموزش و تربیت 38 دانش آموز را برعهده دارد.مدارس و معلمان 2 نوبته هستند و کلاس ها نیز با مشکلاتی نظیر نبود میز و نیمکت، امکانات سرمایشی و گرمایشی مواجه هستند و هنوز در برخی کلاس ها از هوشمند سازی خبری نیست.

ارتباط شورا ها با نمایندگان مجلس حلال  مشکلات

رئیس شورای عالی استان ها هم در این مراسم گفت: ارتباط صمیمی و مستمر اعضای شورا های اسلامی با نمایندگان مردم حوزه انتخابیه خود در مجلس شورای اسلامی می تواند بسیاری از موانع و مشکلات پیش روی مردم را حل کند و منجر به توسعه و عمران منطقه شود.«مهدی چمران» افزود: شورا ها با اقدامات مناسب و بهره گیری از جایگاه قانونی خود برای پیگیری و حل مشکلات مردم به صورت شبانه روزی و بدون هیچ توقعی بسیجی وار تلاش می کنند.اقدامات شورا ها در کشور ستودنی است و همیشه با تعامل خوب با دولت در خدمت مردم برای خدمات رسانی هستند.وی گفت: شهرداری ها باید درآمد های پایدار داشته باشند تا بتوانند طرح های عمران شهری را به خوبی اجرایی و رفاه و آسایش را برای ساکنان شهری فراهم کنند.وی خواستار انتخاب شهرداری با رای مستقیم مردم، تعریف درآمد پایدار شهرداری ها، راه اندازی معاونت فرهنگی در شهرداری ها و مراکز پژوهشی شورا ها شد.

گروه فرهنگ

توسعه فضای مجازی جدید علاوه بر ایجاد فرصت های منحصربه فرد، می تواند تهدیدات بسیاری برای مردم به همراه داشته باشد توسعه این رسانه ها علاوه بر آسیب های اجتماعی، بر ادبیات و فرهنگ اقوام مختلف نیز می تواند تاثیر منفی بگذارد و باعث فراموشی بسیاری از آثار ادبی و آداب و رسوم اصیل و کهن مردم جوامع مختلف شود. 

بلوچ که به قومی دلیر، شجاع و صحرانشین معروف است، با وجود این که در برابر بسیاری از تغییرات به وجود آمده در اکثر جوامع همچنان اصیل باقی مانده است، اما بسیاری از آثار این قوم بر اثر گذر زمان و توسعه رسانه های مجازی فراموش شده و یا در حال فراموشی است. بسیاری از جوانان بلوچ آن گونه که باید رغبتی به استفاده از ادبیات کهن این قوم ندارند و از قصه ها و افسانه های قدیمی کم تر بهره می گیرند، برخی هم به دلیل مشغله های کاری یا به دلیل دسترسی به اطلاعات رسانه ای مجازی از آثار ادبی کهن استفاده نمی کنند که این عامل می تواند زنگ خطری برای فراموشی ادبیات و فرهنگ اصیل این قوم باشد.

شعر بخش مهمی از ادبیات بلوچ

یکی از استادان فرهنگ و زبان های باستانی می گوید: طبیعی است که هر قومی با زبان خاص خود ادبیات منحصر به فرد  خود را هم دارد. از طرفی قومی (بلوچ) که حوادث هزاره ها را از پشت سر گذاشته، با این سابقه تاریخی و پشتوانه زبانی باید دارای ادبیات غنی قومی باشد. دکتر «موسی محمودزهی» می افزاید: از آن جا که این آثار در ادبیات بلوچی مکتوب نشده است و گرد تاریخ بر آن ها نشسته، حجم وسیعی از آن ها از دیده پنهان مانده است که شاید با همت پژوهندگان قابل دریافت باشد اما آن مقداری که از حوادث روزگار مصون مانده و به صورت شفاهی و کتبی به دست ما رسیده به صورت مجموعه های نه چندان کامل در دسترس علاقه مندان قرار گرفته که بخشی از آن گویای تاریخ فرهنگ این قوم است. وی با بیان این که مضامین بعضی از آثار ادبی این قوم از مقبولیت جهانی برخوردار است ادامه می دهد: شعر بخش مهمی از ادبیات قوم بلوچ را تشکیل می دهد، عنوان شعرها در رابطه با مدح خداوند، نعت رسول ا...(ص) و یادآوری امامان، خلفا و بزرگان قوم به صورت دکلمه، لیکو و زَهیروک است و گاهی اشاره به دوران پرشکوه گذشته بلوچ ها و قول، قرار، آداب و رسوم آن ها دارد، بخش بزرگی از تاریخ این قوم از لابه لای همین اشعار قابل دریافت است، تذکره ها هم به شکل شعر بیان می شده است.وی اظهار می کند: از آن جا که در گذشته ای نه چندان دور اکثر با سوادان بلوچستان روحانیان بودند آن ها حس می کردند که اگر تعلیمات خود را با زبان شعر بیان کنند بیشتر مورد استقبال مردم قرار می گیرد، از جمله این روحانیون که در تاریخ ادبیات بلوچی معروف به ملا هستند می توان از ملا پازل، ملا بهادر، ملا عزت، ملا کاسم، ملا بوهیر، ملا بهرام، ملا ابابکر کلمتی، ملا رگام خواشی، ملا موسی راسکی، ملا نورمحمد بم پشتی، ملا ابراهیم و اخیراً مولوی عبدا... روانبد و مولوی منیب افشانی نام برد، در اشعار این شاعران تأثیر زبان های فارسی و عربی در ادبیات بلوچی مشهود است.

شاعران معاصر بلوچ

وی با اشاره به اسامی شاعران بلوچ دوره معاصر بیان می کند: سید ظهور شاه هاشمی، عطا شاد، کریم دشتی، جی.آر. ملا، مبارک قاضی، انور صاحب خان، مراد ساحر، قادربخش آبسالان، احمد زهیر، احمد جگر، ملنگ شاه هاشمی، مراد اوارانی، تاج محمد طائر، اصغر علی آزگ، عبدالحمید ایران نژاد، غلام رسول دینارزهی، غلام بهار، عبدالجبار دلدار، ارشاد پرواز، منیر مومن، یاسین مجروح، محمداشرف سربازی، اکبر بارکزئی، صدیق آزاد، صبا دشتیاری، عبدالمجید گوادری، عبدالواحد آزات جمال الدینی، عابد آسکانی و محمدنصیر دهقانی از جمله شاعران معاصر هستند.وی تصریح می کند: صاحب نظران از نظر تاریخی برای شعر بلوچی چهار دوره در نظر گرفته اند، دوره اول از قرن پانزدهم میلادی تا نیمه اول قرن شانزدهم به دوره رند و لاشار معروف بوده، دوره دوم از سال 1500 میلادی که افراد رند لاشار به سند و پنجاب مهاجرت کردند تا حدود سال 1800 میلادی زمانی که بریتانیا بلوچستان را مورد تهاجم و تجاوز قرار داد، دوره سوم از زمان تجاوز انگلیس به بلوچستان تا 1920 میلادی به دوره بریتانیا معروف است و از 1920 میلادی تاکنون همه دوره معاصر نام دارد.وی اضافه می کند: ایوب درازهی در گاهنامه سمین نیز برای تاریخ ادبیات بلوچی، از جمله شعر بلوچی از چهار دوره نام برده است، از دوره اول باعنوان گارین دور (دوره ناشناخته)، - دوره دوم اهدی دور (دوره قدیم) دوره سوم نیم اهدی دور (دوره نیمه قدیمی) و دوره چهارم نوکین دور (دوره نو) نام برده است.به گفته وی در بخشی از ادبیات بلوچی پدیده ای به نام فرهنگ نوشدگی وجود دارد، بلوچ ها منتظر شکوفایی و نو شدن همه پدیده های طبیعی بوده و به گردش ایام واقف بوده اند.

سنت افسانه گویی

محمودزهی اظهار می کند: سنت افسانه گویی در میان بلوچ ها نیز مانند بسیاری از دیگر نقاط ایران و جهان به منظور انتقال افسانه ها از نسلی به نسل دیگر، سرگرمی و یادآوری اوضاع گذشته رایج بوده است. راویان افسانه ها که عموماً افراد مسن، با حافظه، خوش لحن و خوش کلام بوده اند در جلسات عمومی مانند عروسی ها وانجمن ها و جلسات خصوصی مانند بالین بیمار در منزلش برای مردم افسانه تعریف می کرده اند. وی می افزاید: گاهی در مجالس افسانه گویی راوی و شنوندگان، چه مرد و چه زن مشغول انجام کارهایی مانند ریسیدن ریسمان، بافتن سبد و حصیر با برگ درخت داز (توسط مردان) و بافتن مصنوعات پشمی و مویین و سوزن دوزی بوده اند. هنگام قصه گویی در مجالس عمومی و خصوصی پذیرایی مختصری انجام می شد، در گذشته این سنت جزیی از زندگی عادی مردم بود و توجه نکردن به آن به صورت نقصی در زندگی آنان مشهود بوده است اما این سنت کمرنگ شده و حتی در حال فراموشی است.وی می گوید: به افسانه در زبان بلوچی اسپانک می گویند گاهی به افسانه کِسه و یا قصه هم می گویند. قصه های خاص بلوچی معروف به بلوچی کِسّه هستند.وی با اشاره به افسانه های معروف بلوچی ادامه می دهد: دختر چهل گزموی، خورشید فلک ناز، پدر بی تفاوت، زیبای پرده نشین، هفت هسته خرما، دهان زاد، مرد مسافر، گاو پرنده، شاه موران، بلوچ مات، دیوزاد، دلگوشک و مارگوشک، بز لنگی، بلک و گربک، دیزک، دوجنی، مرغ آواز، نوشاد پری، ترسو، شیر و دهقان، مه گنج، فرزند نامشروع، گل اندام، توتیا، گرگ و روباهی شر، دوبرادر، پل پادشان، سگ و گربه، سگ نر پیر، شغلم، دل آزرده، سرجدا شده گرگ، نیم سهم خرس، شاهدخت نجیب، ماشا و خرس، اسب مادیان پیر، پدربزرگ و نوه اش، لیپیونشکا، سه خرس، گاو و بز نر، گرگ و پیرزن، سنجاب خوش طبع، سه دزد، جوجه تیغی و خرگوش از معروف ترین افسانه های قوم بلوچ است.

خطر فراموشی افسانه های بلوچی

این استاد فرهنگ و زبان های باستانی بیان می کند: در جوامع امروزی در مراکز شهری، آشنایی مردم با افسانه های بلوچی بسیار کم بوده و در جوامع روستایی و عشایری این آشنایی به نسبت بیشتر است با آن که در زمینه گردآوری و کتابت این افسانه ها فعالیت هایی انجام شده اما خطر فراموشی بیشتر آن ها به دلیل رواج نداشتن در میان مردم روز به روز بیشتر می شود.به گفته وی قصه های محلی که منعکس کننده اندیشه ها، آرزوها و احساسات هر قومی است در فرهنگ عامیانه قوم اصیل ایرانی بلوچ هم دارای جایگاه ویژه ای است در گذشته که امکان آشنایی با افسانه های اقوام دیگر به وسیله رسانه های جمعی و فناوری رایانه ای مانند امروز فراهم نبود مردم پس از انجام کارهای روزمره، شب هنگام وقت کافی برای دیدار یکدیگر داشتند، تعریف کردن و شنیدن افسانه برای سرگرمی برای آن ها ابزار مناسبی بود. وی می افزاید: افسانه ها و راویان آن ها از جایگاه ارزشمندی نزد مردم برخوردار بودند اما اکنون به دلیل مشغله های شبانه روزی و دسترسی به اطلاعات رسانه ای مجازی مختلف، افسانه های محلی از جایگاه واقعی خود افول کرده و فقط گاهی به خاطر تنوع در برنامه های رسانه ای به آن ها اشاره می شود.

 

ارباب افضلی- وقتی وارد اتاقم شد چهره زیبایش نظرم را جلب کرد. آن چنان جذبه و وقاری در چشمانش موج می زد که اگر نگفته بود نمی دانستم برای کمک به این جا مراجعه کرده است. زمانی که لب به سخن گشود امید به زندگی و اعتماد به نفس در عمق چشمانش پیدا بود. «عادله صفت گل» مشاور و روانشناس بالینی دفتر حمایت از حقوق زنان و کودکان دادگستری در ادامه روایت آشنایی اش با «سارا» می گوید: بعد از سلام و احوال پرسی خودش را معرفی کرد و علت مراجعه اش را توضیح داد. آن قدر در فاش کردن رازهای زندگی اش سرسخت بود که ابتدا فقط برای حل مشکل مالی و تأمین معاش روزانه اش طلب حمایت کرد اما کمی که از آشنایی مان گذشت و اعتمادش بیشتر شد، لب به درد دل گشود و قصه زندگی اش را که بیشتر به افسانه شباهت داشت بازگو کرد.

رها شدن در کودکی

براساس آنچه پدرم برایم تعریف کرده بود، زمانی که 6 ماه بیشتر نداشتم مادرم که درگیر اعتیاد بود من و پدرم را ترک کرد و به دنبال سرنوشت نامعلومی رفت که دیگر کسی از آن خبردار نشد. آن قدر کوچک بودم که هیچ تصویری از مادرم در ذهن ندارم. ازدواج پدر و مادرم هم در هیچ جا ثبت نشده بود و با غیبت مادرم دیگر امکان تهیه شناسنامه برایم وجود نداشت. پدرم تنها پناهم در زندگی بود که او هم در 12 سالگی مرا در این دنیا رها کرد و به آرامش ابدی رسید. بعد از پدرم، مجبور به زندگی با عمه ام شدم و از همان روز اول ورود به خانه او مشکلاتم شروع شد. زنی خشن که اگر من و دخترش را چند بار در روز کتک نمی زد، گویی روزش شب نمی شد. کوچک ترین بهانه ای از افتادن وسیله ای از دستمان تا دیر شستن ظرف ها باعث می شد با بی رحمانه ترین حالت ممکن به ما حمله کند و آن قدر کتک بزند تا خودش خسته شود. نوجوانی من و دختر عمه ام روز به روز زیر بار شکنجه های یک بیمار روانی زخم بر می داشت و مرهمی هم بر این زخم ها وجود نداشت تا اینکه راهی جز فرار نیافتم.فرار از خانه عمه، اگرچه پایانی بود بر شکنجه های بی حساب و کتاب روحی و جسمی اما روزهای سختی را پیش رویم گذاشت که به مراتب سخت تر و تلخ تر از روزهای گذشته بود. دیگر راه برگشتی وجود نداشت حتی می دانستم کسی هم تلاشی برای پیدا کردن و برگشتم نمی کند. میان شب ها و روزهایی که خیابان های این شهر را بدون هیچ مقصدی طی می کردم زجر تنهایی را با جان و دل حس کردم. بعد از یک هفته آوارگی بالاخره توانستم محلی را برای خوابیدن پیدا کنم. محوطه یک بیمارستان در حال ساخت در زاهدان تنها پناهگاه من بود و این گونه شد که 8 ماه از بدترین شب های زندگی ام در محوطه یک بیمارستان روی یک تکه کارتن سپری شد.در این مدت روزها را در خیابان به شب می رساندم و وقتی هوا تاریک می شد از بی راهه هایی که شناسایی کرده بودم خود را به محل خوابم می رساندم. از شدت گرسنگی ناچار به استفاده از پس مانده های غذا می شدم و آن قدر در این کار تخصص پیدا کرده بودم که می دانستم ازکجا می توان پس مانده غذای بهتری پیدا کرد.8 ماه تنهایی و بی کسی، 8 ماه بی هدفی و بی پناهی، 8 ماه زندگی در همسایگی خطر آن هم در 12 سالگی تلخ ترین و سخت ترین تجربه ای بود که روزگار به من چشاند. نه سواد داشتم و نه آن قدر آگاهی که بتوانم برای حل مشکلم کاری کنم. از همه چیز و همه کس می ترسیدم. شب را با ترس از حیوانات و روز را با ترس از برخی آدم های این شهر می گذراندم. تنها موضوعی که برایم اهمیت داشت حفظ ظاهر بود. با تمام نوجوانی ام می دانستم اگر کسی بفهمد دختری بی پناه و تنها هستم به هر طریقی اقدام به آزار و اذیتم می کند. تمام این مدت سعی می کردم همان یک دست لباسی را که داشتم مرتب نگه دارم تا کهنگی و کثیفی مُهری بر آوارگی من نباشد. اما ادامه این کار پس از 8 ماه امکان پذیر نبود در این مدت آیینه ام شیشه مغازه های این شهر بود که هر روز لاغرتر شدن و پژمرده شدنم را در آن ها نظاره می کردم و نمی دانستم پایان این آوارگی چیست؟روزها و شب ها گذشت تا این که این فرار از زندگی با لو رفتن جای خوابم در بیمارستان پایان یافت. متولیان بیمارستان بالاخره متوجه حضور شبانه من شدند. نیازی به توضیح نبود، بی پناهی و گرسنگی در چهره ام گویای همه چیز بود. سوال زیاد پرسیدند اما جوابی برای پاسخ نداشتم. یک هفته مهلت دادند تا اگر جایی را دارم به آنجا بازگردم یا کسی از خانواده ام را به آن ها معرفی کنم اما جواب من در آن یک هفته فقط سکوت بود. نه کسی را داشتم و نه مکانی. تصور سختی برگشتن به خانه عمه بعد از 8 ماه از تصور جهنم هم سخت تر بود. بعد از یک هفته عوامل بیمارستان مرا تحویل پلیس دادند و از آنجا به بهزیستی فرستاده شدم. آزمایش های قبل از ورود به بهزیستی گواه از سلامت جسمی و روحی من داشت و همین نکته ای بود که همه را به تعجب وا داشت. سلامت من بعد از 8 ماه زندگی بیرون از خانه برای دیگران معجزه ای شگفت انگیز بود. با تاییدیه های لازم وارد یکی از مراکز بهزیستی شدم. آرزوی یک جای خواب بدون ترس و اضطراب بعد از 8 ماه برآورده شد. اما خطر اشتباه همچنان در کمین دختری بود که در آستانه 13 سالگی قرار داشت و این اشتباه زمانی رخ داد که دوباره از شر سخت گیری های آن مرکز به خیابان ها فرار کردم. نمی دانم! شاید تجربه آزادی بی قید و شرط آن 8 ماه بود که تاب تحمل قوانین و مقررات مرکز را از من گرفت.حساب و کتاب کودکانه ای که بدون در نظرگرفتن آینده و عواقب فرار در سر می پروراندم، باعث شد تا دوباره آواره شوم. اما این بار تفاوت داشت چون مسئولان مرکز به دنبالم بودند. تلاش شان به موفقیت انجامید و بازهم مرا به بهزیستی بازگرداندند. زندگی در یک مکان با چندین نفر دیگر مثل خودم که زندگی هر کدامشان قصه ای داشت با همه سختی هایش تا 17 سالگی ام سپری شد. بعد از ترخیص از بهزیستی خانه ای با حمایت آن ها اجاره کردم آنها نیز تا 18 سالگی مرا در پرداخت اجاره کمک کردند اما از آن زمان دیگر حمایت مالی قطع شد. دیگر آن دختر 12 ساله نبودم که بتوانم از سطل زباله غذایی تهیه کنم و روی یک تکه کارتن بخوابم، یعنی دیگر نمی خواستم آن گونه باشم. تمام حسرت هایم از 12 سالگی تبدیل به آرزوهای زیبا شده بود برای آینده. آینده ای که دیگر در این چند سال فهمیده بودم فقط و فقط خودم باید آن را بسازم اما نمی دانستم چگونه؟ تا اینکه از وجود مرکزی به نام حمایت از زنان و کودکان آگاه شدم و به امید حمایت به آن جا مراجعه کردم.

شوق زندگی

مشاور و روانشناس بالینی دفتر حمایت از حقوق زنان و کودکان دادگستری ادامه می دهد: وقتی سارا وارد دفتر کارم شد همان طور که گفتم چهره زیبا و ظاهر باوقارش نظرم را جلب کرد. وقتی داستان زندگی اش را بازگو کرد من نیز مانند مسئولان بهزیستی، سلامت زندگی فعلی او را بعد از 8 ماه آوارگی معجزه ای از جانب خداوند دانستم. وظیفه ما در این دفتر حمایت از تمامی مراجعین است اما وقتی شوق زندگی را در چشمانش دیدم در کمک کردن به او مصمم تر شدم. سارا با تمامی سختی ها در این 8 ماه، پاکی و آینده اش را به امانت نگه داشته بود و از این جا به بعد نوبت ما بود تا او را به سرانجامی که شایسته اوست برسانیم.دور ماندن از تحصیل اولین مشکلی بود که باید رفع می شد. سارا به دلیل نداشتن شناسنامه سال ها از هم سن و سالانش عقب مانده بود. با هماهنگی های قانونی لازم برای دریافت شناسنامه اقدام کردیم. همچنین به خانه او رفتیم و حداقل وسایل زندگی را برایش مهیا کردیم و پرداخت اجاره خانه او را نیز متقبل شدیم. از آن جایی که دختر بسیار کوشا و با عزت نفسی است، دوست داشت کار و درآمدی داشته باشد به همین دلیل زمینه ای را فراهم کردیم تا در دوره آرایشگری شرکت کند. سارا دختری بود که قدر حمایت را به خوبی دانست و خودش به هر روز بهتر شدن زندگی اش کمک کرد چرا که معتقد بود در مشکلات کودکی اش سهمی نداشته اما می تواند در ساختن آینده اش سهیم باشد.«صفت گل» عنوان می کند: طعم تلخ بی مادری در کودکی، یتیم شدن در 12 سالگی، سختی های خانه عمه، آوارگی 8 ماهه درخیابان های شهر و زندگی در بهزیستی سختی هایی بود که طی 18 سال برای سارا رقم خورد که در نهایت به عاقبتی شیرین ختم شد. زیرا سارا توانست در آستانه تولد 18 سالگی اش سرنخ هایی از خانواده مادرش پیدا کند. وی تصریح می کند: فرار از خانه یکی از بزرگ ترین اشتباهاتی است که گاهی برخی دختران مرتکب آن می شوند. اشتباهی که ممکن است عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. آنچه در مورد سارا اتفاق افتاد یک مورد استثنایی است پرونده های بسیاری از فرار دختران وجود دارد که سرنوشتی شوم و غیرقابل جبران را برای آن ها رقم زده است. اما توجه به چند نکته در این زمینه لازم و ضروری است.تهیه شناسنامه برای فرزندان اولین و مهم ترین کاری است که والدین باید نسبت به آن در اولین روزهای تولد اقدام کنند. ازدواج های غیرثبتی در استان و بعضاً ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه از عوامل مهم در نداشتن شناسنامه بسیاری از افراد است. فرزندان این گونه ازدواج ها اگر به مسائلی مانند فرار از خانه دچار نشوند، محرومیت از تحصیل و نداشتن هویت رسمی را حتماً تجربه خواهند کرد که این مشکلات نه تنها فرد را درگیر می کند بلکه برای جامعه نیز دردسرساز خواهد بود. نکته دیگر آفت اعتیاد است که در این ماجرا، مادر سارا را گرفتار کرد در حدی که حاضر به ترک فرزند 6 ماهه خود شد و در پی آن چه رفت که در نهایت تباهی و نابودی اش را به همراه داشت. شاید اگر سارا کمی بیشتر صبور بود متحمل این سختی ها نمی شد.